Prognozowanie i planowanie finansów. Metody planowania finansowego. Planowanie finansowe w przedsiębiorstwie

2024 Autor: Howard Calhoun | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 10:38

Planowanie finansowe to ciekawe zjawisko. Uważa się, że jej zaangażowanie tradycyjnie wiąże się z rozwiązywaniem problemów biznesowych, ze sferą komercyjną. Ale nie zawsze tak jest. Zwykli obywatele w życiu codziennym mogą równie dobrze angażować się w planowanie finansowe. Jakie niuanse planowania finansowego zasługują na szczególną uwagę? Jakie zadania w ramach odpowiednich działań może napotkać przedsiębiorstwo?

Co to jest planowanie finansowe?

Planowanie finansowe to najważniejsza część działań zarządczych w każdym przedsiębiorstwie komercyjnym. Najlepiej rozwijać biznes zgodnie z dobrze zdefiniowanym algorytmem, opartym na modelu, którego funkcjonowanie zależy od czynników przewidywalnych i przejrzystych dla kierownictwa firmy. Planowanie finansowe pozwala skorelować możliwości organizacji z zadaniami, które postawili sobie właściciele przedsiębiorstwa. Proces ten pozwala również kierownictwu firmy odkryć niezbędne źródła funduszy i efektywne scenariusze ich wykorzystania.

Planowanie finansówMa za zadanie pomóc kierownictwu przedsiębiorstwa w ustaleniu odpowiednich proporcji pomiędzy różnymi rodzajami zasobów, którymi dysponuje firma. Może to być w rzeczywistości kapitał lub trwały majątek produkcyjny. Planista finansowy koreluje różne kluczowe wskaźniki (takie jak np. koszty, wielkość produkcji, inwestycje kapitałowe) z aktualnymi celami biznesowymi. Pozwala to na zbudowanie bardziej zrównoważonego modelu biznesowego opartego na racjonalnych kryteriach.

Współczynnik planowania i prognozowania

W ekonomii definiuje się termin bardzo zbliżony do tego, który rozważamy, a mianowicie „prognozowanie”. Jaka jest jego specyfika? Jaki jest związek między prognozowaniem a planowaniem finansowym? W odniesieniu do dwóch wymienionych terminów można wyróżnić szereg cech wspólnych, a mianowicie: integralność obiektu i jego otoczenia gospodarczego, stosowanie podobnych lub identycznych metod w rozwiązywaniu postawionych zadań, występowanie celów skorelowanych z rozwojem biznesu priorytety.

Jednak prognozy i planowanie finansowe mają szereg istotnych różnic. Jeśli chodzi o pierwszy termin, nie oznacza to ścisłego trzymania się zidentyfikowanych wzorców. Mają one z reguły charakter probabilistyczny i są mniej szczegółowe niż te przedstawione w planie finansowym. Prognozowanie to perspektywiczne badanie możliwości przedsiębiorstwa, planowanie to opracowywanie algorytmów, których wdrożenie jest konieczne ze względu na bieżące zadania stojące przed kierownictwem firmy.

Można również zauważyć, że uruchomienie planów może wiązać się z pewnymi zobowiązaniami firmy wobec zewnętrznych graczy - inwestorów lub regulatorów. Zatem planowanie finansów publicznych wiąże się najczęściej ze ścisłymi procedurami sprawozdawczymi dla podmiotów, które mają dostęp do określonych środków finansowych (najczęściej budżetowych) do właściwych struktur. Prognozowanie z kolei nie może być podstawą odpowiedniej kontroli, gdyż, jak zauważyliśmy powyżej, stosuje się w nim kryteria probabilistyczne, które w praktyce mogą znacznie różnić się od tych ustalonych podczas odpowiedniej analizy wstępnej.

W sferze komercyjnej prognozowanie jest często równie ważnym elementem strategii rozwoju biznesu. Tak więc na przykład planowanie finansów przedsiębiorstwa handlowego – jako organizacji bardzo zależnej od wielkości przychodów – jest w dużej mierze powiązane tylko z prognozowanymi wskaźnikami dotyczącymi popytu ze strony nabywców towarów. Jak można to wyrazić? Przede wszystkim fakt, że kierownictwo firmy może wymagać podległych struktur, aby maksymalnie dopasować wyniki wydajności do oczekiwanych wielkości, które są określane na podstawie prognoz.

Kluczowe zadania planowania finansowego

Planowanie finansów polega na utworzeniu określonych zadań dla kierownictwa firmy. Należą do nich:

- odkrycie rezerw, które mogą zwiększyć przychody firmy;

- poprawa wydajnościzaangażowanie kapitałowe;

określenie optymalnych wzorów skorelowania kosztów i planu produkcji;

- zapewnienie konstruktywnej interakcji między przedsiębiorstwem a strukturami partnerskimi - bankami, kontrahentami, klientami w zakresie komunikacji finansowej.

W procesie rozwiązywania omawianych problemów kierownictwo organizacji prowadzi działania w następujących głównych obszarach: przepływ kapitału, finansowe stosunki prawne, a także czynności księgowe (rachunkowość, sprawozdawczość - wewnętrzna lub państwowych regulatorów).

To są główne zadania planowania finansowego. Przyjrzyjmy się teraz kluczowym zasadom, które mogą leżeć u podstaw odpowiednich działań przedsiębiorstwa.

Kluczowe zasady planowania

Przestudiujmy kluczowe zasady, na podstawie których można przeprowadzić planowanie finansowe w przedsiębiorstwie. Badacze identyfikują następującą listę:

- priorytetyzacja;

- przy użyciu metod prognozowania;

- analiza ryzyka;

- koordynacja i kontrola.

Rozważmy bardziej szczegółowo ich istotę.

Odnosząc się do takiej zasady jak ustalanie priorytetów, przedsiębiorstwa w większości przypadków stają w obliczu faktu, że produkcja i inne zadania związane z rozwojem biznesu stają się coraz bardziej złożone. Aby je wszystkie rozwiązać, często konieczne jest zainwestowanie ogromnych środków, w tym w rozwiązywanie tych zadań, które mają oczywiście drugorzędny charakter z punktu widzenia rozwoju biznesu. Kierownictwofirma musi zatem być w stanie zidentyfikować główne obszary działalności (i skoncentrować niezbędne zasoby w odpowiednich obszarach).

Kolejną ważną zasadą, na której można oprzeć planowanie finansowe w przedsiębiorstwie, jest prognozowanie. Może być realizowany w różnych aspektach. Może to być prognozowanie wewnętrznych procesów produkcyjnych, wpływ czynników zewnętrznych – zarówno rynkowych, jak i administracyjnych. Kluczową metodą jest tutaj analiza procesów związanych z poszczególnymi obszarami.

Analiza ryzyka jest przykładem kolejnej istotnej zasady w procesie rozwiązywania problemów składających się na planowanie finansowe. Faktem jest, że prawie każdy biznes jest wdrażany w środowiskach charakteryzujących się pewnymi potencjalnymi zagrożeniami. Mogą to być np. wahania kursów walut lub niestabilna polityka regulatorów rządowych. Nie bez znaczenia są również zagrożenia polityki zagranicznej – jest to szczególnie widoczne na przykładzie zachodnich sankcji wobec rosyjskich przedsiębiorstw.

Koordynacja i kontrola to przykłady innych podstawowych zasad planowania finansowego. Co można o nich powiedzieć? Koordynacja to dość złożony termin. Można to rozumieć z jednej strony jako połączenie różnych działań w przedsiębiorstwie w jedną koncepcję, z drugiej strony zastosowanie metod zarządzania wspólnych dla wszystkich obszarów produkcyjnych, wprowadzenie uniwersalnych zasad utrzymania kultury organizacyjnej, oraz upowszechnianie wśród pracowników wiedzy, która przyczynia się do zrozumienia kluczowych priorytetów firmy. Kontrole to procedury zapewniające, że:pracowników przedsiębiorstwa do algorytmów zawartych w odpowiednich planach.

Metody planowania

Zbadajmy jakie są metody planowania finansowego. Istnieje wiele podejść do ich klasyfikacji. Wśród rosyjskich przedsiębiorców dość rozpowszechniony stał się ten, który opiera się na podziale działalności według kryterium ich orientacji: od dołu do góry (od podległych działów do kierownictwa), od góry do dołu, a także poprzez realizację przeciwdziałać inicjatywom pracowników i kierownictwa firmy. Przeanalizujmy te metody planowania finansowego bardziej szczegółowo.

W przypadku planowania oddolnego odpowiednie plany są tworzone przez kompetentnych specjalistów podległych struktur, na podstawie wyników ich szczegółowej analizy procesów produkcyjnych.

Zaletą tej metody jest to, że struktura odpowiednich algorytmów rozwoju biznesu będzie bardzo szczegółowa, z uwzględnieniem najmniejszych niuansów, z których wiele może później okazać się kluczowe w rozwiązywaniu problemów produkcyjnych.

Druga metoda zakłada, że kierownictwo firmy formuje ogólne, koncepcyjne zadania i przekazuje je podległym strukturom w celu dalszego uszczegółowienia i ustrukturyzowania odpowiedniego rodzaju planu rozwoju finansowego. Zaletą tej metody jest to, że planowanie początkowo będzie uwzględniało kluczowe czynniki strategiczne, takie jak sytuacja firmy na rynku (w pierwszym scenariuszu specjaliści z oddziałów lokalnych mogą miećdość ogólne lub całkowicie błędne wyobrażenie na ten temat), specyfikę interakcji z wierzycielami i inwestorami (podobnie pracownicy podległych struktur mogą nie wiedzieć nic o istotnych niuansach).

Trzeci schemat charakteryzuje się równoczesną aktywacją kluczowych zasad dwóch pierwszych. Tym samym identyfikuje kluczowe korzyści płynące zarówno ze strategicznego planowania finansowego, z uwzględnieniem czynników znanych tylko kierownictwu, jak i uszczegółowienia procesów biznesowych.

Co może przeszkodzić przedsiębiorstwu w ciągłej pracy w ramach trzeciego schematu, skoro jest tak skuteczne? Może to wynikać np. ze ścisłego przestrzegania tajemnic handlowych w przedsiębiorstwie. W związku z tym kierownictwo firmy nie zawsze ma możliwość zwrócenia uwagi podległym pracownikom danych dotyczących obciążenia kredytowego firmy lub informacji odzwierciedlających interakcje firmy z inwestorami. W takim przypadku najprawdopodobniej będzie to czysty scenariusz oddolny.

Narzędzia do planowania

Zatem rozważyliśmy główne metody, za pomocą których można przeprowadzić planowanie finansowe. Gospodarka rynkowa to zjawisko polegające na konkurencyjnych relacjach między graczami w danym segmencie biznesowym. Najprawdopodobniej wygra te firmy, które potrafią wykorzystać najskuteczniejsze narzędzia w zakresie praktycznego rozwiązywania problemów związanych z planowaniem finansowym. Zbadamy, jakich narzędzi mogą używać firmy w zakresie rozważanychkierunki działań.

Analiza

Wśród najbardziej powszechnych i znaczących - analiza ekonomiczna. Narzędzie to pozwala firmie określić wzorce charakteryzujące procesy produkcyjne, a także obszary interakcji pomiędzy firmą a zewnętrznymi graczami – kontrahentami, wierzycielami, klientami. Analiza ekonomiczna pozwala określić, jakie rezerwy posiada firma i na co mogą one wystarczyć. Można zauważyć, że odpowiednie narzędzie jest uważane przez wielu badaczy za niezależną metodę planowania finansowego ze względu na swoją złożoność, obecność w nim dużej liczby dodatkowych komponentów.

Reglamentacja

Innym powszechnym narzędziem, które można wykorzystać do planowania w systemie finansowym przedsiębiorstwa, jest racjonowanie. Jego specyfiką jest to, że kompetentni specjaliści pracujący w firmie obliczają pewne planowane, oczekiwane wskaźniki na podstawie dostępnych danych o normach (dotyczących np. produkcji towarów czy świadczenia usług). Źródła odpowiednich norm mogą być zarówno oficjalne (to znaczy mogą obejmować jedno lub inne źródło prawa – na przykład prawo federalne), jak i wewnętrzne.

Optymalizacja

Następnym najważniejszym narzędziem planowania jest optymalizacja. Faktem jest, że na podstawie analizy ekonomicznej i racjonowania można jednocześnie opracować kilka koncepcji, sugerując scenariusze dystrybucji finansów w przedsiębiorstwie. Spośród nich musisz wybrać ten, który odzwierciedlastan rzeczy w firmie jest najbardziej obiektywny i dlatego można go uznać za optymalny. Głównym kryterium jest tutaj osiągnięcie przez przedsiębiorstwo minimalnych kosztów i maksymalnego dochodu przy zastosowaniu pewnych podejść. Plan, który z góry określa najpełniejszą zgodność działań firmy z tymi priorytetami, zostanie wybrany jako optymalny.

Są to główne narzędzia, za pomocą których można przeprowadzić planowanie finansowe. Finanse to zasób, który może być wykorzystany przez organizację w odniesieniu do różnego rodzaju zadań. Zatem perspektywy wykorzystania kapitału mogą zależeć od konkretnych rodzajów planów zaangażowanych w przedsięwzięcie.

Rodzaje planowania

Zbadajmy, jakie są rodzaje planowania finansowego. Istnieje wiele podejść do ich klasyfikacji. Wśród rosyjskich badaczy rozpowszechniony jest schemat, zgodnie z którym planowanie i kontrola finansów odbywa się na podstawie klasyfikacji odpowiednich działań jako perspektywicznych, bieżących i operacyjnych. Rozważmy bardziej szczegółowo ich specyfikę.

Planowanie w przód polega na opracowaniu przez przedsiębiorstwo kluczowych priorytetów strategicznych, które muszą zostać wdrożone w znaczącym okresie, na przykład 3-5 lat. W tym aspekcie opracowywanie planów z reguły odbywa się według schematu „odgórnego”, czyli odpowiednie algorytmy zawierają informacje, które odzwierciedlają nie tylko wewnętrzną specyfikę rozwoju firmy, ale także wpływ czynników pojawiających się w środowisku zewnętrznym.

Obecne planowanie obejmuje rozwójkryteria, według których przedsiębiorstwo powinno rozwijać się w krótszych okresach czasu niż przy sporządzaniu planów długoterminowych – około 1 roku. Mechanizm ten najczęściej polega na wykorzystaniu mieszanego schematu do kompilacji tworzenia odpowiednich algorytmów. Oznacza to, że kierownictwo firmy z jednej strony dostarcza podległym strukturom pewnego rodzaju strategicznie istotne informacje dotyczące rozwoju firmy, z drugiej zaś otrzymuje od nich szczegóły etapów planu.

Planowanie operacyjne obejmuje rozwiązywanie zadań, przed którymi stoi firma w określonym czasie lub którymi należy się zająć w nadchodzących miesiącach. Najczęściej planowanie odbywa się według schematu „oddolnego”. Kierownictwo zazwyczaj nie ma sensu w tym przypadku ujawniać pracownikom strategicznych niuansów rozwoju biznesu.

Plany nie tylko biznesowe

Planowanie, jak zauważyliśmy na samym początku artykułu, jest ważnym elementem pracy z finansami, nie tylko w biznesie. W odpowiednie działania zaangażowane są również agencje rządowe i organizacje non-profit. Planowanie finansów rodziny w Rosji jest również w porządku. Coraz popularniejsze stają się techniki poprawy osobistego samopoczucia obywateli poprzez wykorzystanie różnych przydatnych technik i gotowych narzędzi, np. w postaci programów komputerowych. Planowanie to rodzaj aktywności, który jest dość spójny z codziennym życiem współczesnego człowieka.

Czy można powiedzieć, że metody, które odnotowaliśmy iCzy narzędzia planowania finansowego są w równym stopniu kompatybilne z każdym obszarem aktywności obywatela, czy to budżetem rodzinnym, czy osobistym? Dostosowane do występowania specyficznych procesów biznesowych, takich jak wydanie towarów czy usługi księgowe dla transakcji finansowych w ogóle, kluczowe wzorce sfery handlowej mają zastosowanie do ogólnych działań cywilnych. Człowiek może dobrze na przykład sporządzić osobisty plan zarządzania kapitałem w aspekcie okresu strategicznego, rozwiązywania bieżących i operacyjnych problemów. Może obejmować analizę, normalizację i optymalizację.

Oczywiście w przypadku zaangażowania w odpowiednią działalność obywatela, który nie ma odpowiedniego poziomu kwalifikacji, czynności te będą niezwykle uproszczone. Ale będą one w pełni odpowiadać specyfice niuansów planowania finansowego, które omówiliśmy powyżej. Budżet osobisty mógł zatem wykazywać podobieństwa do odpowiedniego planu mobilizacji kapitału w przedsiębiorstwie, aczkolwiek w uproszczonej formie.