Euroobligacje - co to jest? Kto emituje euroobligacje i dlaczego są potrzebne?

2024 Autor: Howard Calhoun | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 10:38

Na rynku długoterminowych papierów wartościowych istnieje specjalny rodzaj długu o nazwie euroobligacje. Pożyczkobiorcami są dla nich rządy, duże korporacje, organizacje międzynarodowe i niektóre inne instytucje zainteresowane pozyskaniem środków finansowych na odpowiednio długi okres i jak najniższym kosztem. Instrumenty te po raz pierwszy pojawiły się w Europie i zostały nazwane euroobligacją, dlatego dziś często nazywane są „euroobligacjami”. Jakie to obligacje, jak są emitowane i jakie korzyści dają każdemu uczestnikowi tego rynku? Postaramy się szczegółowo i przejrzyście opisać odpowiedzi na te pytania w artykule.

Koncepcja i główne cechy euroobligacji

W uproszczeniu możemy powiedzieć, że są to obligacje wyemitowane w walucie innej niż waluta krajowa pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy i umieszczone jednocześnie na rynkach kilku krajów (z wyjątkiem kraju emitującego). Mają one z reguły służyć zbieraniu funduszy na długi czastermin - do 40 lat. Istnieją również krótkoterminowe euroobligacje emitowane na rok, trzy lub pięć oraz średnioterminowe – na okres dziesięciu lub więcej lat.

Uczestnicy rynku euroobligacji

Istnieją specjalne instytucje, które umieszczają euroobligacje. Czym są te struktury? To międzynarodowy konsorcjum underwriterów, w skład którego wchodzą instytucje finansowe z różnych krajów. Jednocześnie ich emisja i obrót są regulowane w ograniczonym zakresie przez ustawodawstwo krajowe. Są też emitenci (rządy, struktury międzynarodowe i krajowe) oraz inwestorzy (struktury finansowe – zakłady ubezpieczeń, fundusze emerytalne itp.). Wszyscy uczestnicy są członkami Międzynarodowego Stowarzyszenia Rynku Kapitałowego (ICMA), organizacji samoregulacyjnej z siedzibą w Zurychu. Clearstream i Euroclear są używane jako depozytowe systemy rozliczeniowe.

Istnieje specjalna Dyrektywa Komisji Wspólnot Europejskich, która podaje pełną oficjalną definicję tego instrumentu, reguluje zasady i procedury oferowania emisji na rynku. Zgodnie z nim euroobligacje to papiery wartościowe, które mają wiele cech:

• konieczność przejścia przez procedurę ubezpieczeniową i umieszczenia ich w konsorcjum, którego co najmniej dwóch członków należy do różnych stanów;
• ich oferta jest realizowana w dużych ilościach na rynkach kilku krajów (ale nie w kraju emitenta);
• Zakupiony początkowo przez instytucję kredytową lub inną zatwierdzoną instytucję finansową.

WłaściwościEuroobligacje

Euroobligacje - co to za papiery i jakie są ich cechy charakterystyczne? Po pierwsze, każda euroobligacja posiada kupon, który daje inwestorowi prawo do otrzymywania odsetek od obligacji w określonym czasie. Po drugie, oprocentowanie może być stałe lub zmienne (w zależności od różnych czynników). Po trzecie, wypłata należnych odsetek może nastąpić w innej walucie niż ta, w której pożyczka została zaciągnięta. Nazywa się to podwójnym denominacją. Ponadto ważne jest poznanie szeregu innych cech takich papierów wartościowych, a mianowicie:

• są to papiery wartościowe na okaziciela;
• są umieszczane jednocześnie na kilku rynkach;
• wydawane na długi okres - zwykle 10-30 lat (do 40 włącznie);
• waluta, w której pożyczka została zaciągnięta, jest obca zarówno dla emitenta, jak i inwestora;
• Nominał euroobligacji ma równowartość w dolarach;
• Płać odsetki od kuponów bez podatku u źródła;
• Euroobligacje są umieszczane przez konsorcjum emisyjne, w skład którego wchodzą banki, firmy maklerskie i inwestycyjne z wielu krajów.

Euroobligacje są jednym z najbardziej niezawodnych instrumentów finansowych, dlatego ich nabywcami są zazwyczaj takie instytucje finansowe jak firmy inwestycyjne, fundusze emerytalne, towarzystwa ubezpieczeniowe.

Historia powstawania i rozwoju rynku euroobligacji

Emisja euroobligacji zgodnie z klasycznym systemem lokowania została po raz pierwszy przeprowadzona we Włoszech w 1963 roku. Emitent byłpaństwowa firma drogowa Autostrade. Złożono 60 000 obligacji o wartości nominalnej 250 USD każda. Właśnie dlatego, że euroobligacje pierwotnie pojawiły się w Europie i do dziś odbywa się tam większość ich obrotu, nazwa papieru ma przedrostek „euro”. Dziś jest bardziej hołdem dla tradycji niż prawdziwą cechą instrumentu.

Aktywny rozwój tego rynku miał miejsce w latach 80-tych. W tym czasie szczególną popularnością cieszyły się euroobligacje na okaziciela. Później, w latach 90., byli „uciskani” przez euronoty – średnioterminowe obligacje imienne emitowane przez kraje rozwinięte i mające (w przeciwieństwie do euroobligacji) zabezpieczenie. Wynikało to ze wzrostu kapitalizacji rynkowej i umocnienia pozycji głównych kredytobiorców. Wtedy ich udział w łącznej emisji euroobligacji osiągnął 60%.

Pod koniec XX wieku na rynku pojawiły się duże emisje obligacji zwane „jumbo”. Wzrosła płynność euroobligacji, a najwięksi kredytobiorcy reprezentowani przez agencje rządowe USA i podmioty krajowe zwiększyły zainteresowanie tym instrumentem finansowym. Ponadto, w związku z globalnym kryzysem i niewypłacalnością pożyczek rządowych w wielu krajach Ameryki Południowej, wzrosła rola pożyczek wiązanych w porównaniu z pożyczkami bankowymi. Odbył się tak zwany proces „ucieczki do jakości”, w ramach którego inwestorzy wolą bezpieczne inwestycje niż inwestycje o wysokiej rentowności, obarczone dość poważnym ryzykiem.

Euroobligacje dzisiaj

Wł. Dziś euroobligacje cieszą się nie mniejszym popytem. Głównym celem wchodzenia na ten rynek emitentów jest poszukiwanie alternatywnych źródeł środków finansowych (obok tradycyjnych krajowych kredytów, w szczególności bankowych), a także dywersyfikacja kredytów. Ponadto euroobligacje mają szereg zalet. Czym są te „zyski”? Po pierwsze, oszczędności kosztów dzięki pozyskiwaniu kapitału (mogą sięgać 20%). Po drugie, mniej jest formalności prawnych i obowiązków, które bierze na siebie emitent. Po trzecie, praktycznie nie ma ograniczeń co do kierunków i form wykorzystania środków, elastyczności rynku itp.

Emisja i obieg euroobligacji

Istnieją różne opcje lokowania euroobligacji, najczęstszą z nich jest otwarta subskrypcja. Odbywa się za pośrednictwem konsorcjum ubezpieczycieli, a emisje są notowane na giełdzie. Po wstępnej sprzedaży są „wyrzucane” przez dealerów na rynek wtórny, gdzie można je nabyć telefonicznie i przez Internet od firm inwestycyjnych. Jak każdy instrument inwestycyjny, euroobligacje mają kwotowania i zyski, które zależą od podaży i popytu na rynku. Istnieje jednak inna opcja emisji – ograniczona lokata wśród pewnego kręgu inwestorów. W tym przypadku obligacje nie są przedmiotem obrotu na giełdzie (nie mają notowań).

Rosyjskie euroobligacje: obecna sytuacja

Po raz pierwszy nasz kraj wszedł na międzynarodowy rynek euroobligacji w 1996 roku. Pierwsze emisje tego typu zadłużeniaprzeprowadzone w latach 96-97. Następnie prawo do ich umieszczenia, pod pewnymi warunkami, otrzymały dwa podmioty federacji - Moskwa i Sankt Petersburg. Dziś uczestnikami tego rynku są największe koncerny w kraju: Gazprom, Łukoil, Norylsk Nikiel, Transnieft, Poczta Rosyjska, MTS, Megafon. Istotną rolę odgrywają również euroobligacje Sbierbanku, WTB i Gazprombanku, Alfa-Banku, Rosbanku i innych. Należy zauważyć, że wejście na rynek euroobligacji dla rosyjskich firm jest ograniczone przez ustawodawstwo krajowe. Dzięki temu spółki akcyjne mogą pozyskiwać finansowanie za pomocą tego instrumentu w kwocie nieprzekraczającej wysokości ich kapitału docelowego. Istnieją również ograniczenia dotyczące emisji niezabezpieczonych euroobligacji (zwykle wymagane jest zabezpieczenie) oraz inne zasady. Wiarygodności rosyjskich emitentów można dowiedzieć się z danych wyspecjalizowanych agencji ratingowych, takich jak Moody's, Standard&Poor's i innych.

Rosja jest corocznie obecna na międzynarodowym rynku pożyczek. Mimo, że kraj ma dość własnych źródeł finansowania, zdaniem Ministra Finansów jest to ważne wydarzenie w ramach rosyjskiej polityki budżetowej. W 2014 roku planowane jest jedno lub dwa wyjścia na rynek zewnętrzny z euroobligacjami w dolarach i euro o łącznym wolumenie 7 miliardów dolarów (przypuszczalnie).

Ukraińskie euroobligacje: kup i wypal

Rosja uczestniczy wtego systemu nie tylko jako emitent, ale również jako inwestor. W grudniu ubiegłego roku Rosja kupiła ukraińskie euroobligacje za łączną kwotę 3 mld USD, stając się jedynym nabywcą tej emisji. Taka inwestycja może się jednak nie udać dla kraju. Od lutego br. S&P i Fitch wielokrotnie obniżały rating ukraińskich euroobligacji. Co to znaczy? Rating obligacji osiągnął poziom CCC (pre-default), ich wartość na rynku spadła, a prawdopodobieństwo ich niewypłacalności wzrosło. Jednocześnie Rosja może domagać się wcześniejszej spłaty zadłużenia, ale jej pozycja w tej kwestii jest słaba. Ze względu na negatywne tendencje w ukraińskiej gospodarce Federacji Rosyjskiej nie będzie łatwo udowodnić, że nie podejrzewała możliwości niewypłacalności, której ryzyko zostało określone w 200-stronicowym prospekcie. Odmowa wywiązania się przez Ukrainę ze swoich zobowiązań ma bardzo nieprzyjemne konsekwencje dla samego kraju, związane z pogorszeniem historii kredytowej na rynku międzynarodowym, zajęciem mienia posiadaczy jej papierów wartościowych za granicą oraz niemożnością wejścia na rynek obligacji euroobligacji na długi czas. Dlatego w interesie obu stron pozytywne rozstrzygnięcie emisji długu obligacyjnego.

Wniosek

Dzięki temu euroobligacje są z reguły bardzo niezawodnymi instrumentami inwestycyjnymi o długim terminie, pozwalającymi na pozyskanie finansowania na międzynarodowym rynku kapitałowym. Są one umieszczane przez specjalnie utworzone syndykaty i regulowane przez struktury ponadnarodowe. Na rynku euroobligacji ważną rolę odgrywają agencje ratingowe.określić wiarygodność instrumentów finansowych danego kraju. Dziś Rosja jest aktywnym uczestnikiem międzynarodowego rynku euroobligacji, działając na nim jako emitent i inwestor.