Przemysł mleczarski w Rosji. Przedsiębiorstwa przemysłu mleczarskiego: rozwój i problemy. Przemysł mleczarski i mięsny

2024 Autor: Howard Calhoun | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 10:38

W gospodarce każdego państwa rola przemysłu spożywczego jest ogromna. Obecnie w naszym kraju jest około 25 tysięcy przedsiębiorstw tej branży, a udział przemysłu spożywczego w wielkości produkcji rosyjskiej wynosi ponad 10%. Przemysł mleczarski jest jedną z jego gałęzi przemysłu. Obejmuje przedsiębiorstwa, które wytwarzają swoje produkty z mleka. O skali i wyjątkowości produkcji decyduje liczba mieszkańców, ich potencjał twórczy i genetyczny.

Globalny przemysł mleczarski i mięsny

Wszystkie stany mają przemysł spożywczy, jednak pod względem poziomu rozwoju różni się on znacznie w poszczególnych krajach. Niekwestionowanymi liderami są państwa rozwinięte gospodarczo. Ponadto wiele branż, w tym mleczarski i mięsny, ma międzynarodową specjalizację. Oznacza to, że niektóre stany są dużymi eksporterami, podczas gdy inne są dużymi konsumentami.

Przemysł mięsny –jest to gałąź międzynarodowej specjalizacji krajów europejskich (zwłaszcza Francji, Włoch, Niemiec, Holandii, Hiszpanii, Belgii i Danii), Ameryki Północnej, Nowej Zelandii, Australii, a także niektórych krajów rozwijających się (Brazylia, Chiny, Urugwaj, Argentyna). Kraje Europy Zachodniej uważane są za największych eksporterów tych produktów na rynek światowy. Stanowią one około 50% całego światowego eksportu. Liderami branży są także USA, Australia i Brazylia. Największymi importerami produktów są kraje Europy Zachodniej, Japonia i Rosja.

Produkty mleczne są produkowane w Europie, a także w USA, Białorusi, Rosji, Ukrainie, Nowej Zelandii i Australii. Masło fińskie i francuskie, sery z Niemiec, Francji, Szwajcarii, Holandii i Litwy, kwaśna śmietana z Estonii i Finlandii, jogurty z Niemiec i Francji zyskały dużą popularność. Liderami w dostawach produktów mleczarskich na rynek międzynarodowy są kraje Europy (zwłaszcza Północna i Środkowa), a także Australia i Nowa Zelandia. Jej głównymi importerami są kraje WNP i Chiny.

Cechy produkcji mleczarskiej

Mleko ze względu na swoje właściwości odżywcze jest najdoskonalszym rodzajem pożywienia. Ma prawie idealną równowagę składników odżywczych. Produkty mleczne stanowią znaczną część diety człowieka. Naukowcy obliczyli, że ich roczne spożycie wynosi około 16% wszystkich rodzajów żywności.

Produkcja nabiału ma jedną ważną cechę:rezultatem są produkty łatwo psujące się. Ponadto należą do towarów charakteryzujących się wysokim wskaźnikiem konsumpcji. Oznacza to, że ich produkcja powinna być wielkoskalowa, a asortyment stale się powiększać.

Trochę historii

Przetwórstwo mleka w przedrewolucyjnej Rosji było głównie rękodziełem. W czasach sowieckich przemysł mleczarski stał się głównym przemysłem. Już w latach 30. XX w. bardzo się rozwinął. Wtedy to w wyniku kolektywizacji rolnictwa i uprzemysłowienia kraju powstały warunki do aktywnego wzrostu wytwarzanych produktów. W tym czasie przemysł mleczarski rozwijał się szczególnie aktywnie w Moskwie, Leningradzie, Kisłowodzku, Soczi, Kujbyszewie, Swierdłowsku. W miastach tych powstały duże zakłady mleczarskie. W latach 70. ZSRR zajmował pierwsze miejsce na świecie pod względem produkcji masła zwierzęcego i mleka. Dziś fabryki i kombajny wytwarzają szeroką gamę produktów. Wyposażone są w zautomatyzowane i zmechanizowane linie do napełniania worków, butelek i innego rodzaju pojemników, chłodziarki i pasteryzatory, wyparki, separatory, serowary itp.

Czynniki lokalizacji mleczarni

Te przedsiębiorstwa są umieszczane w zależności od dostępności konsumenta i surowców. Koncentrują się głównie na terenach silnie zurbanizowanych.

Najważniejsze czynniki ekonomiczne dla lokalizacji przedsiębiorstw mleczarskich:

• lokalizacja poszczególnych gospodarstw w stosunku do rynkówsprzedaż, a także obecność w tym miejscu zakładów przetwórczych; stan linii komunikacyjnych i pojazdów; dostępność pojemników do przechowywania produktów końcowych i surowców;
• potencjał produkcyjny, wyrażony w już utworzonym inwentarzu, budynkach produkcyjnych i obiektach rolniczych;
• efektywność produkcji pod względem ekonomicznym;
• stabilność i cechy relacji międzyregionalnych w dziedzinie hodowli bydła mlecznego;
• bezpieczeństwo środków produkcji dostarczanych przez przemysł.

Nowoczesny trend rynkowy

Liczba przedsiębiorstw produkujących masło i mleczarnie jest stosunkowo stabilna. Jednak obecnie na rynku istnieje trend w kierunku większych form. Duże firmy często wykupują małe fabryki, zwiększając tym samym powierzchnię sprzedaży i moce produkcyjne. Ponadto zakup nowoczesnego sprzętu, który poprawia jakość produktów i utrzymuje renomę producenta, finansowany jest głównie przez duże przedsiębiorstwa. Zyski przemysłu w ciągu zaledwie jednego roku, od 2009 do 2010 roku, wzrosły o 36,8%. Wynikało to z udanego działania krajowych i regionalnych liderów rynku.

Niedobór surowego mleka

Firmy mleczarskie stoją przed szeregiem wyzwań. Jednym z głównych jest produkcja mleka surowego. Faktem jest, że produkcja mleka wstale spada w ostatnich latach. Oznacza to, że przedsiębiorstwa przetwórcze borykają się z problemem niedoboru surowców, co z kolei prowadzi do wzrostu ich cen. Ponadto surowe mleko produkowane przez rosyjskich producentów często ma niezadowalającą jakość. Stwarza to dodatkowe trudności w wytwarzaniu produktów wysokiej jakości. Firmy są zmuszone do stosowania suchych i sztucznych dodatków, co prowadzi do wzrostu kosztów produkcji i obniżenia wartości produktu.

Problemy organizacyjne

Obecnie rynek mleczarski w naszym kraju przeżywa poważne trudności. Możemy stwierdzić brak jednolitej strategii jej rozwoju, wewnętrzny nieład. Nie ma też jasnego systemu wsparcia państwa dla tej branży.

Rosyjski przemysł mleczarski jest obecnie rozdrobniony. Każdy procesor i producent stara się samodzielnie rozwiązywać problemy swojej firmy. W efekcie rozwój przemysłu mleczarskiego w naszym kraju ulega znacznemu spowolnieniu. Związki branżowe zrzeszające przetwórców i producentów mleka niestety nie były w stanie opracować ujednoliconej strategii ochrony tego przemysłu.

Wymagania dotyczące produkcji produktów pochodzących od urzędników państwowych są wielokierunkowe i upolitycznione. Każde stowarzyszenie, każdy uczestnik branży wysuwa własne propozycje i wymagania, często sprzeczne ze sobą. Państwo w odpowiedzi na to proponuje własną wizję rozwiązania problemów, z jakimi boryka się przemysł mleczarski,co jest wygodne dla urzędników. Jednak rynek często nie może się z nim zgodzić. Państwo musi teraz sporządzić jasny biznesplan na 30-50 lat do przodu.

Przemysł mleczarski w Rosji jest bardzo zdezintegrowany. Przetwórcy i producenci mleka są często w opozycji. Zdrowy rozsądek i światowe doświadczenia sugerują, że dwie branże – produkcja i przetwórstwo mleka – są częścią jednego systemu. Nie da się podnieść przemysłu, jeśli wspiera się tylko produkcję mleka, ponieważ zwiększenie jego produkcji będzie wymagało jego przetworzenia. W ten sam sposób rozwój tylko przemysłu przetwórczego doprowadzi do niedoboru surowców. Tylko importerzy będą mogli go szybko wypełnić.

Inne problemy

Do wymienionych powyżej głównych problemów utrudniających rozwój takiej branży jak mleczarstwo w naszym kraju należy dodać:

• sezonowość produkcji mleka w naszym kraju;
• brak punktów odbioru mleka, brak agregatów chłodniczych w gospodarstwach;
• moralna i fizyczna amortyzacja środków trwałych fabryk, których budowa większości sięga lat 70-80 ubiegłego wieku.

Wiele problemów wymienionych powyżej należy rozwiązać na poziomie stanowym. Wymagają wspólnych wysiłków przedsiębiorstw. To jedyny sposób na rozwiązanie wielu problemów przemysłu mleczarskiego.

Rosja na światowym rynku mleczarskim

Nasz kraj jest głównym importerem, ale nie znaczącym graczemrynek światowy. Rosja nie jest właściwie reprezentowana w głównych światowych stowarzyszeniach. Ma to bardzo negatywny wpływ na rozwój branży. Rynek naszego kraju nie bierze udziału w dyskusji o problemach globalnych. Nie wie, jakie są światowe trendy w rozwoju takiej branży jak mleczarstwo. Nie stosuje też instrukcji, innowacyjnych i naukowych opracowań, z których korzystają największe światowe stowarzyszenia. Dotyczy to zarówno przetwórców i producentów mleka, jak i konsumentów końcowych.

Główni producenci

Dziś w naszym kraju jest wielu producentów towarów z tej branży. Jednak tylko kilka przedsiębiorstw mleczarskich sprzedaje swoje produkty w większości regionów Rosji. Według ekspertów liderami rynku w naszym kraju są następujące firmy (dane z 2012 r.):

• Unimilk.
• "Wimm-Bill-Dann".
• Mleczarnia Oczakowa.
• Mleczarnia Woroneż.
• Piskarewski Mleczarnia.
• Permmoloko.
• "Danone".
• Rosagroeksport.
• "Ehrmann".
• Campina.

Konkurencja na rynku

Udział Wimm-Bill-Dann, lidera krajowego rynku produktów mleczarskich, oszacowano w 2012 roku na 10,8%. Zauważ, że udział najbliższego konkurenta jest około 4 razy mniejszy. Można powiedzieć, że branża mleczarstwa spożywczego w naszym kraju charakteryzuje się stosunkowo dużą konkurencją. Ale musisz miećpamiętaj, że wiele produktów ma krótki okres przydatności do spożycia. Ponadto wymagają specjalnych warunków przechowywania. Pod tym względem stopień konkurencji na rynkach lokalnych i regionalnych jest znacznie niższy. W efekcie okazuje się, że w niektórych regionach lokalne wiodące zakłady lub liderzy branży otrzymują od 30 do 70% całego rynku produktów mleczarskich. Inne firmy lokalne lub firmy w sąsiednich regionach dzielą resztę.

Importuj towary

Importowane towary konkurują z produktami rosyjskimi. Generalnie udział importu jest niewielki, szacuje się go na 15-19%. Wynika to z faktu, że rynek mleczarski ma naturalną obronę przed zagraniczną konkurencją, ponieważ towary łatwo psują się i wymagają specjalnych warunków transportu i przechowywania.

Niemniej jednak, w niektórych kategoriach, które mają długi okres przydatności do spożycia, na rynku rosyjskim dominują produkty importowane. W szczególności marki zagraniczne stanowią 30% sprzedawanego masła i 60% serów. Aktywnie rośnie również import produktów mlecznych i mleka. Wolumen importu śmietanki i mleka skondensowanego do kraju w 2012 roku wzrósł o 124,6%, serów - o 34%, masła - o około 21%.

Produkcja produktów mlecznych w Rosji nie wystarcza, dlatego nasz kraj jest zmuszony importować mleko skondensowane, sery i masło w dużych ilościach. Jeśli chodzi o rynek przetworów pełnomlecznych, to w całości zapewnia go produkcja krajowa. W latach 2009-2012 całkowity import serów wyniósł 7,5 mld USD, masła 2,15 mld USD. W rocznych zasobach serów i masła udział produktów sprowadzanych do kraju z zagranicy wynosi około 40%.