Wirusowa biegunka bydła: objawy, przyczyny, porady weterynaryjne dotyczące leczenia i profilaktyki

2024 Autor: Howard Calhoun | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2023-12-17 10:38

Wirus biegunki bydła na podwórku często pojawia się wraz z zakupionymi młodymi zwierzętami. Choroba powoduje szkody materialne w gospodarce.

Wirusowa biegunka bydła dotyka głównie cieląt w wieku poniżej 5 miesięcy, a śmiertelność w niektórych gospodarstwach wynosi 90% wszystkich zwierząt gospodarskich. Kilka czynników zwiększa prawdopodobieństwo infekcji, dlatego właściciele muszą być bardzo ostrożni podczas opieki nad swoim inwentarzem.

Historia sprawy

W Ameryce po raz pierwszy zdiagnozowano wirusową biegunkę bydła. Został odkryty przez naukowców Olofsona i Foxa w latach 40. XX wieku, badania prowadzono w okolicach Nowego Jorku. Olofson i Fox byli w stanie ustalić, że 90% bydła ma przeciwciała na czynnik wywołujący chorobę. Ale mimo to krowy nie miały ani jednego klinicznego objawu infekcji.

Później okazało się, że choroba jest powszechna na całym świecie. Epidemie były wielokrotnie odnotowywane w krajach o rozwiniętym przemyśle hodowlanym. W Związku Radzieckim rozpoczęto badania nad wirusem biegunki bydłaod 1965 r. Buchniew był zaręczony. Ogniska choroby odnotowano w następujących krajach: Anglia, Niemcy, Mołdawia, USA, Białoruś, Rosja, Ukraina, Irlandia.

Rozpowszechnienie wirusa

Nie tylko bydło cierpi na tę chorobę. Biegunka wirusowa jest powszechna wśród saren, jeleni, owiec, świń, bawołów. Pomimo tego, że światowa społeczność weterynaryjna próbuje przeciwstawić się chorobie, częstość występowania zwierząt jest dość wysoka. Na przykład kilka lat temu w Niemczech odnotowano epidemię wirusowej biegunki bydła. W 2013 r. opracowano kwestionariusz w celu monitorowania świadomości rolników na temat samej choroby i sposobu jej przenoszenia. Ankieta wykazała, że właściciele gospodarstw bardzo niewiele wiedzą o chorobie.

Niska świadomość społeczna dotycząca wirusowej biegunki bydła jest kojarzona przez weterynarzy z niejednoznacznymi objawami. Czasami tę chorobę nazywa się nawet tykającą bombą zegarową. Ryzyko infekcji u zwierząt gospodarskich różni się w zależności od kraju, a weterynarze przypisują to lokalnym wzorcom klimatycznym, programom zwalczania lub regionalnym środkom kontroli. Na przykład w Anglii aż 95% krów choruje, podczas gdy w Niemczech tylko 60%.

W Europie od 1970 roku eksperci zaczęli zbierać dane na temat wirusowej biegunki bydła. Z otrzymanych informacji wynika, że najbardziej zagrożone są gospodarstwa zlokalizowane w regionach, w których nie ma systematycznej kontroli choroby. Dzięki programowi zwalczania wirusowej biegunki bydła, niektóre kraje są uważane za wolne od tej choroby. Choroba już nie istniejezarejestrowany w Norwegii, Szwecji i Danii.

Patogen

Biegunkę u młodego bydła wywołuje wirus genomowy o małym RNA, którego wielkość wynosi 40 nm. Patogen można wyizolować z kału lub krwi zakażonych krów w ostrej fazie choroby. Wpływa na każdą tkankę w ciele. Największe stężenie wirusa biegunki bydła, którego leczenie najlepiej rozpocząć natychmiast, izoluje się w drogach oddechowych i narządach przewodu pokarmowego.

Patogen jest łatwo rozmnażany w różnych tkankach i organach zwierząt. Rozrywa komórki, w wyniku czego ulegają degeneracji. Szczególnie niebezpieczny jest wpływ wirusa biegunki bydła na układ odpornościowy. Jej komórki są wyczerpane, co prowadzi do tego, że wtórne infekcje zaczynają przyczepiać się do zwierzęcia. Odporność spada tak bardzo, że nie jest w stanie ochronić żywego organizmu.

Czynnik choroby nie boi się niskich temperatur, jest w stanie przetrwać kilka lat w temperaturze -40 oC. Wirus jest wrażliwy na reakcję kwasowo-zasadową, a jeśli pH jest zbliżone do 3, to szybko umiera. Wzbudnica może wytrzymać do 5 cykli zamrażania i rozmrażania.

Co to jest wirusowa biegunka bydła?

Choroba ma drugie imię - choroba błon śluzowych. Wirusowa biegunka bydła charakteryzuje się wychudzeniem, odmową jedzenia, ciężką biegunką. Czasami zakażone osoby mogą doświadczać gorączki, kulawizny i innych problemów zdrowotnych.

Wirus wnika do organizmu krowy i po 2 dniach dostaje sięśledziona, wpływając na inne narządy. W 4 dniu jest obecny w większości tkanek. Głównym miejscem lokalizacji wirusa biegunki bydła jest jama ustna i przewód pokarmowy.

Patogen wpływa na układ odpornościowy zwierzęcia, co prowadzi do zmniejszenia odporności na inne choroby. Wirus niszczy leukocyty, dlatego niepożądane jest podawanie leków stymulujących odporność, ponieważ prowadzi to do szybszego rozwoju choroby, a nie do wyleczenia.

Szczególnie niebezpieczne jest wniknięcie patogenu do organizmu ciężarnej krowy. W takim przypadku leczenie biegunki wirusowej u bydła jest trudne. Jeśli infekcja wystąpiła od 90 do 150 dni ciąży, nastąpi poronienie. W późniejszym terminie choroba nie wpływa niekorzystnie na płód.

Mechanizm przenoszenia chorób

Sposoby infekcji nie są w pełni zrozumiałe przez naukowców. Chorują krowy, świnie, sarny i inne zwierzęta. Głównym źródłem infekcji są zakażone zwierzęta. Choroba u nosicieli może występować zarówno w formie utajonej, jak i jawnej. W wielu krajach rozwiniętych, przeprowadzając badania serologiczne na fermach, które wcześniej były wolne od wirusowej biegunki u bydła, stwierdza się zakażone. Choroba przebiega w formie utajonej, co niestety umożliwia zarażanie bliźnich.

Najprawdopodobniej wirus przedostaje się do organizmu żywego inwentarza ustnie lub nosowo, ponieważ jest niestabilny w środowisku kwaśnym. Nie tylko chore zwierzęta mogą być źródłem infekcji. Patogen przenosi się przez nieprzetestowaną paszę, skażoną wodę, skażony sprzęt. Jeśli farma jest złaprzestrzegane są standardy higieny, wtedy sami pracownicy zajmujący się obsługą krów mogą zarażać zwierzęta gospodarskie.

Między zwierzętami wirus jest przenoszony z jednej osoby na drugą poprzez kontakt osobisty. Zakażenie jest możliwe podczas krycia byka z krową. Dzięki sztucznej inseminacji, zwłaszcza jeśli nasienie nie zostało przetestowane pod kątem infekcji, możesz również wywołać chorobę.

Zagrożone - młode zwierzęta w wieku poniżej 2 lat. Szczególnie cielęta są podatne na wirusowe biegunki bydła. Epidemie występują zwykle w zimnych porach roku, ponieważ patogen nie boi się niskich temperatur, ale czasami ogniska choroby notowano latem. Choroba najczęściej występuje w gospodarstwach, które nie dbają o warunki sanitarne, źle żywią bydło i nie pędzą krów na wypas.

Objawy

Czas inkubacji biegunki wirusowej u bydła wynosi najczęściej od 1 do 3 tygodni. W tym czasie choroba przebiega bezobjawowo, więc właściciel może nie być świadomy, że jego zwierzęta są zarażone. Po zakończeniu tego okresu pojawiają się pierwsze znaki.

Krowy zaczynają odmawiać karmienia, źle się pasą, mają gorączkę, temperatura wzrasta do 40-42 stopni. Kał stopniowo staje się płynny i wkrótce przeradza się w biegunkę. Z nosa i oczu pojawiają się nietypowe wydzieliny, czasem z domieszką ropną. Jeśli zwierzę ma silną odporność, a choroba jest łagodna, to po kilku tygodniach wraca do zdrowia.

W przeciwnym razie objawy nasilają się. Chore bydło zaczyna kuleć, a u ciężarnych krów dochodzi do poronienia. Właściciel w bieguncemogą zauważyć krwawe wtrącenia. Bydło jest bardzo chude, zaczyna wykazywać odwodnienie. Krowy wyglądają na wychudzone i chore. Na błonach śluzowych mogą pojawić się wrzody, rogówka staje się mętna, widzenie pogarsza się. Później chore bydło ma powiększone węzły chłonne i wypada sierść. Bez leczenia antybiotykami biegunka u bydła wkrótce umrze.

Warianty wirusowej biegunki u krów

Rozpoznanie choroby jest utrudnione przez obecność różnych rodzajów chorób. Biegunka wirusowa u bydła może przybierać różne formy:

• pikantny;
• przewlekłe;
• podostre;
• Bezobjawowy.

Lekarz zabiegowy dobiera indywidualnie w zależności od rodzaju schorzenia. Weterynarze zalecają obowiązkowe stosowanie antybiotyków w przypadku biegunki u bydła.

W ostrym przebiegu choroby krowy mają wysoką temperaturę, mają gorączkę. Na tym tle zwierzęta odmawiają karmienia, ustaje tworzenie się gumy do żucia i rozwija się atonia żwacza. Stan bydła jest uciskany, oczy zaczynają płynąć. W okolicy nosa i ust obserwuje się pryszcze, które następnie przeradzają się w owrzodzenia. Otwiera się najsilniejsza biegunka. Czasami z ust może wydobywać się piana, co jest szczególnie przerażające dla właścicieli. W kale wyraźnie widać skrzepy krwi i śluzu, z których emanuje nieprzyjemny zapach. Później dochodzi do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego i zwierzę umiera.

W przewlekłym przebiegu choroby krowy odmawiają jedzenia, ich temperatura nieznacznie wzrasta. Na błonach śluzowych widoczne są owrzodzenia. Rozpoczyna się biegunka, która czasem się kończywypadanie odbytnicy. Zwierzęta tracą na wadze i wyglądają chorowicie. Jeśli wirusowa biegunka bydła nie jest leczona, całe stado zostanie zarażone i umrze w ciągu 1-2 miesięcy.

Podostra postać choroby jest najczęściej diagnozowana u cieląt poniżej szóstego miesiąca życia. Mają katar i biegunkę. Zwierzęta mają gorączkę, mają wydzielinę z nosa. Krowy w ciąży mają poronienia. Po kilku tygodniach niektóre zwierzęta wracają do zdrowia. W bezobjawowej postaci choroby u zakażonych zwierząt praktycznie nie ma oznak złego stanu zdrowia. W takim przypadku diagnozę można postawić dopiero po badaniach laboratoryjnych.

Zmiany patologiczne

Czasami zwierzę umiera bardzo szybko, w tym przypadku przeprowadza się sekcję zwłok i diagnozę pośmiertną. Przy biegunce wirusowej u bydła główne zmiany zachodzą w przewodzie pokarmowym, w którym podczas autopsji stwierdza się liczne wrzody i nadżerki. Widoczne oznaki zapalenia jamy ustnej i zapalenia żołądka. Na błonach śluzowych widoczne są obszary martwicze.

W jamie ustnej widoczne są naczynia krwionośne, liczne owrzodzenia i nadżerki. Lusterko nosowe pokryte jest wysypką, która sięga daleko w narząd. W jelitach krowy znajdują się resztki pokarmu, które mają przyprawiający o mdłości zapach. Zawartość zmieszana ze śluzem i krwią, wodnista, nieprzyjemna z wyglądu.

Na jelicie cienkim widoczne są ślady martwicy, owrzodzenia widoczne na całej jego powierzchni. W jelicie grubym są ślady stanu zapalnego. Wątroba o niezdrowym kolorze, powiększona. wiotkie nerki,luźny. Mózg ma oznaki obrzęku.

Odporność

Zwierzęta po remisji stają się odporne na chorobę przez ponad 1 rok. Są jednak w stanie zarażać inne krowy, czyli są nosicielami wirusa. Cielęta urodzone przez krowy w okresie remisji uzyskują odporność na okres 1 miesiąca. Ale dzieje się tak tylko wtedy, gdy pili siarę matczyną w ciągu 60 minut po urodzeniu.

Aby wytworzyć trwałą odporność na tę chorobę w gospodarstwach rolnych, stosuje się różne szczepionki przeciwko wirusowej biegunce bydła. Zawierają zmodyfikowane szczepy patogenu. Szczepionki świetnie nadają się do tworzenia biernej odporności na choroby.

Diagnoza

Nie można stwierdzić obecności lub braku biegunki wirusowej w stadzie jedynie na podstawie objawów i oznak zewnętrznych. Choroba ma zbyt wiele różnych szczepów, więc łatwo pomylić ją z innymi chorobami. Czasami lekarz weterynarii może podejrzewać biegunkę wirusową u bydła, jeśli zwierzęta mają biegunkę i gorączkę. Pośrednim objawem jest również szybkie rozprzestrzenianie się choroby i ciągłe zarażanie nią nowych osób.

Wirusową biegunkę u zwierząt gospodarskich można wiarygodnie wykryć tylko w laboratorium. Specjaliści izolują wirusa w kulturach komórkowych, a także odkrywają jego odporność na różne grupy antybiotyków. Jeśli istnieją wątpliwości co do diagnozy, przeprowadza się test biologiczny na królikach. W laboratorium można dokładnie potwierdzić obecność wirusa w stadziebiegunka.

Jeżeli lekarz weterynarii nie ma możliwości prowadzenia badań, musi postawić diagnozę na podstawie objawów klinicznych, co jest niepożądane. Lekarz musi dokładnie zbadać wszystkie objawy, aby nie pomylić biegunki wirusowej u bydła z zapaleniem nosa i tchawicy, paragrypą, infekcją adenowirusem, chlamydią i pasterelozą.

Leczenie

Weterynarze używają szczepionek i surowic do walki z chorobami. Leki te są stosowane w leczeniu biegunki u bydła w połączeniu z antybiotykami. Nie zaleca się stosowania immunostymulantów, ponieważ mogą one nasilać wpływ infekcji na organizm.

Dobrym efektem jest stosowanie serum w formie aerozolu. Może przetworzyć całą farmę na raz, jeśli użyjesz potężnych generatorów mgły. Zwierzęta umieszcza się w hermetycznych pudełkach i spryskuje surowicą, bydło traktuje się przez 1 godzinę. Jeśli szczepionki zostaną podane we wstrzyknięciu, wyniki będą mniej imponujące.

Antybiotyki muszą być używane do zwalczania infekcji bakteryjnej. Dobrze sprawdziły się następujące leki: Ditrim, Levomycetin, Synthomycin, Sulfodimesin. Powierzchowne owrzodzenia można leczyć furaciliną. Weterynarze zalecają smarowanie ust ichtiolem.

Zapobieganie

Choroby zakaźne łatwiej zapobiegać niż leczyć później. Zapobieganie wirusowej biegunce bydła polega na poddaniu kwarantannie wszystkich zwierząt przybywających do gospodarstwa. Nawet jeśli krowy zostały sprowadzone z bezpiecznej farmychoroba, konieczne są środki ostrożności. Podczas kwarantanny zwierzęta są badane, według których lekarz weterynarii stwierdza obecność lub brak choroby u zwierząt gospodarskich.

Aby zapobiec biegunce wirusowej, wszystkie zwierzęta hodowlane muszą być zaszczepione w odpowiednim czasie. Żywą szczepionkę podaje się młodym zwierzętom i krowom, które nie osiągnęły wieku rozrodczego. Odbywa się to w celu wykluczenia szkodliwego wpływu serwatki na płód. Szczepionkę z martwymi patogenami stosuje się u krów ciężarnych w drugiej połowie ciąży. Odporność u zwierząt utrzymuje się do 5 lat.

Porada weterynaryjna

Jeżeli w regionie wybuchła epidemia biegunki wirusowej u krów, konieczne jest ograniczenie przemieszczania się zwierząt gospodarskich. W żadnym wypadku chore i podejrzane zwierzęta nie są trzymane razem ze zdrowymi. Kiedy krowy przybywają z innego gospodarstwa, muszą zostać poddane kwarantannie, nawet jeśli gospodarstwo jest uważane za wolne od wirusowej biegunki.

Jeśli zwierzęta nadal są chore, natychmiast zaproś weterynarza. Zaleca się dezynfekcję całego gospodarstwa. Wskazane jest zniszczenie chorych zwierząt w ciężkim stanie oraz spalenie zwłok. W profilaktyce można stosować szczepionki zawierające zarówno żywe, jak i martwe patogeny.