Strategie Portera: podstawowe strategie, podstawowe zasady, cechy

2025 Autor: Howard Calhoun | [email protected]. Ostatnio zmodyfikowany: 2025-01-24 13:23

Szerokie grono przedsiębiorców, głównie właścicieli i menedżerów małych firm, podejmuje decyzje biznesowe w oparciu o własne przeczucia. Często polegają na intuicji, a ich wybór nie jest w żaden sposób poparty twardymi liczbami czy analizami. Wielu z nich uzasadnia tę sytuację brakiem środków finansowych na badania rynku, ale stosując odpowiednie metody i koncepcje, można taką analizę przeprowadzić w domu. Jedną z takich metod, niewymagającą zaangażowania wyspecjalizowanych firm i dużych nakładów finansowych, są strategie konkurencyjne Portera – metoda, która powinna być częścią każdego biznesplanu.

Co to jest?

Jak sama nazwa wskazuje, koncepcja autorstwa Michaela E. Portera. Jest znanym ekonomistą, konsultantem, badaczem, nauczycielem, wykładowcą i autorem wielu książek. Powstało wiele koncepcji, strategii i teorii dotyczących problemów związanych z biznesem, społeczeństwem i gospodarką. Analiza według konkurencjiStrategie Michaela Portera należy zastosować przed próbą wejścia na nowy rynek, ponieważ koncepcja ma na celu ocenę atrakcyjności sektora i opiera się na 5 różnych czynnikach związanych z otoczeniem przedsiębiorstwa:

• siła przetargowa dostawcy,
• siła rynkowa nabywców,
• konkurencja w sektorze,
• zagrożenie ze strony nowych producentów,
• groźba substytutów.

Gdzie rozpocząć analizę?

Poprawną analizę podstawowych strategii według M. Portera należy rozpocząć od zdefiniowania sektora, w którym przedsiębiorstwo powinno działać. Należy pamiętać, że sektor jest pojęciem węższym niż branża i oznacza grupę firm wytwarzających produkty zastępcze na tym samym rynku. Po zdefiniowaniu sektora konieczne jest określenie jego wielkości, która najczęściej wyrażana jest jako suma rocznych obrotów wszystkich przedsiębiorstw sektora na tym rynku.

Ustalenie dokładnych danych w praktyce jest niezwykle trudnym zadaniem, zwłaszcza jeśli analizę przeprowadza się niezależnie. Wiele informacji można jednak znaleźć w Internecie lub po prostu pomyśleć o tym i określić wielkość sektora, jako dużą lub małą.

Końcowe kroki

Przedostatnim krokiem w kalkulacji strategii konkurencyjnej według M. Portera jest określenie dynamiki sektora. Jak zaciekle konkurują producenci o tworzenie coraz to nowych technologii lub produktów, które oferują, jak bardzo są do siebie podobni? Dynamikamożna zdefiniować np. w zakresie od 1 do 10.

Ostateczny etap opisywania otoczenia zewnętrznego przedsiębiorstwa zgodnie ze strategią przywództwa Portera należy przemyśleć z wyprzedzeniem.

Najciekawsze

Cykl życia sektora jest brany pod uwagę jako cykl życia zarówno produktu, jak i przedsiębiorstwa, a ponadto przypomina wzór ludzkiego życia. Składa się z następujących faz:

• wprowadzenie,
• rozwój,
• dojrzałość,
• odrzuć.

W poszczególnych fazach sektor charakteryzuje się różnymi cechami, jak opisano poniżej:

• wprowadzenie,
• niepewność i ryzyko działania,
• pokonywanie barier wejścia do sektora,
• podstawowa wartość technologii i innowacji,
• ograniczona konkurencja,
• ograniczony przepływ informacji,
• efekt doświadczenia,
• zmiany cen,
• działalność niekomercyjna, ujemna płynność,
• duży kapitał potrzebny do finansowania działalności.

W drugim etapie rozwoju w cyklu życia macierz strategii Portera uwzględnia następujące fazy:

• szybko rosnący popyt,
• wejście na rynek nowych firm,
• szybki wzrost plonów,
• rosnąca konkurencja,
• gwałtowny spadek cen,
• coraz intensywniejsza działalność firmy (wciąż ujemna płynność),
• nadal wysokie potrzeby kapitałowe.

Scenadojrzałość obejmuje:

• wielka wartość marketingowa,
• zatrzymaj wzrost popytu konsumenckiego,
• ostra konkurencja (również międzynarodowa),
• obniżki cen,
• czytelność klienta,
• spadek przychodów,
• spadek opłacalności produkcji i handlu,
• zwolnij wzrost wydajności,
• trzeba ulepszyć technologię.

Na etapie spadku pojawiają się:

• stagnacja na rynku,
• stabilizacja cen,
• sprzedaż na poziomach przetrwania
• wyjdź z sektora firm,
• pozostaje kilka firm obsługujących rynek
• omiń konkurencję,
• niskie dochody, niska płynność,
• sprzedaż aktywów.

Właściwe określenie etapu cyklu życia sektora jest niezwykle ważne dla wszystkich jego uczestników, zarówno obecnych, jak i przyszłych. Pozwala to na znacznie dokładniejsze prognozowanie obecnej i przyszłej rentowności oraz potencjału rozwojowego przedsiębiorstwa.

Konkurencja w sektorze

Po pierwsze, zgodnie ze strategią Portera należy zacząć od definicji konkurencji i oceny obecnej konkurencji w branży. Najlepiej sprawdzić, jacy są główni gracze w branży i przeanalizować ich udział w rynku. Informacje na ten temat można znaleźć w Internecie obserwując wyniki firmy i dynamikę sprzedaży.

W takim razie warto określić poziom rywalizacji między uczestnikami. Tutaj również powinieneś zwrócić uwagęzwracają uwagę na działania marketingowe podejmowane przez poszczególne firmy i czy ich działania mają charakter otwartej walki w zakresie cen, promocji, czy raczej koncentrują się na reklamowaniu własnych atutów.

Zagrożenie ze strony nowych konkurentów

Kolejnym ważnym punktem strategii Portera jest zagrożenie ze strony nowych konkurentów, czyli wszystkich firm, które mogą wejść na ten rynek. Tutaj również należy wziąć pod uwagę te przedsiębiorstwa, które dopiero powstają. Łatwiej im, jako nowym konkurentom, wejść na ten rynek, ponieważ z reguły jest ich więcej, a konkurują głównie ze sobą. Dlatego wykonujemy badanie potencjalnej konkurencji na podstawie analizy barier. Oceniając to ryzyko, należy zidentyfikować i ocenić bariery wejścia na rynek. Im są wyższe, tym mniejsze ryzyko pojawienia się nowych przedmiotów w konkursie.

Zasady

Strategie Portera uwzględniają ekonomię skali - jeśli firmy na tym rynku uzyskują znaczne korzyści w skali, ryzyko powstania nowych stref jest niskie. Nowe podmioty muszą działać przez długi czas w niesprzyjających warunkach, aż do ostatecznego wejścia na rynek, aby osiągnąć poziom porównywalny z istniejącymi firmami na rynku.

Strategia Portera bierze pod uwagę możliwość, że czasami firma może zostać stworzona za niewielkie lub żadne koszty, a czasami wymaga to ogromnej inwestycji kapitału. Im wyższy wymóg kapitałowy w danym sektorze biznesu,tym mniejsze zagrożenie ze strony nowych członków.

Know-how - niektóre branże wymagające specjalistycznej wiedzy, w których firmy są zwykle obecne na rynku od wielu lat.

Pozyskanie takiej wiedzy dla nowych konkurentów może być trudne lub bardzo kosztowne, co znacznie zwiększa barierę wejścia na ten rynek. Ponadto niektóre technologie mogą być chronione patentami, co uniemożliwia konkurentom korzystanie z nich przez wiele lat.

Koszt zmiany dostawcy jest również uwzględniany w strategii Portera – im łatwiej klientowi zmienić dostawcę, tym większe prawdopodobieństwo pojawienia się na rynku nowych konkurentów, którzy odciągną klientów od obecnych firm na rynku.

Zróżnicowanie produktów wśród konkurentów - jeśli dzisiejsi konkurenci oferują konsumentom unikalne produkty pod silnymi markami, bariery wejścia dla nowych podmiotów będą wyższe, niż gdyby każdy miał wymienne produkty w gamie, która jest prawie taka sama dla ostatecznego odbiorcy.

Bariery rządowe

Bariery prawne - rządy różnych krajów wprowadzają różnego rodzaju zasady, w niektórych sektorach powodują znaczne ograniczenie dostępu do tego rynku. W przypadku wielu sektorów przedstawiane są również zasady, których ludzie muszą przestrzegać, aby móc pracować na określonych rynkach. Im więcej ograniczeń i wymagań wynikających z zasad obowiązujących w biznesie, tym mniejsze ryzyko pojawienia się nowych.konkurenci.